تاریخ روزنامه ها در جهان

تاریخ, روزنامه, ها در جهان, 

نخستین پرتو خود را در یكی از روزهای سال 1605 در استراسبورگ آشكار ساخت (یك جمهوری آزاد در قرن شانزدهم .البته یوهان كارولس (Johann carolus) چاپكار نمی دانست روزنامه, چنین كاركردی خواهد یافت. او روزنامه, رلیشن (Relation) را به چاپ رساند. رلیشن یك واژه لاتین است كه از relatio به معنی گزارش دادن مشتق می شود و او به همین دلیل این نام را برای روزنامه, اش برگزیده بود. او چهار فرمان رسانه های مدرن را جاری ساخت. نخست آن كه رلیشن نخستین روزنامه, موضوعی بود و طیفی از موضوعات را پوشش می داد و بنابراین جهان,ی بود، دوم آن كه متمركز بر عامه مردم بود و بنابراین آگهی داشت و بالاخره تعیین كننده ترین فاكتوری كه رلیشن را به اولین روزنامه, مدرن تبدیل ساخت، تداوم آن در انتشار بود.

 رلیشن، نخستین روزنامه هفتگی

رلیشن نخستین روزنامه ای بود كه به صورت هفتگی و به مدت هفتاد سال به زندگی خود ادامه داد. اما به هر حال، رلیشن از بسیاری جهات شبیه روزنامه های امروزی نبود.

 نخستین روزنامه فرانسه

نخستین روزنامه فرانسه تحت عنوان گزت (Gazette) در سال 1631 منتشر شد.

نخستین روزنامه انگلیس

روزنامه دیگری با همین نام در سال 1365 در انگلیس منتشر شد كه در آغاز آكسفورد گزت (Oxford Gazette) خوانده می شد. آكسفورد گزت در آكسفورد یعنی در جایی كه دربار انگلیس از ترس طاعون در آنجا مستقر شده بود، منتشر می شد. اما وقتی دربار پس از یك سال به پایتخت بازگشت، این روزنامه نیز نام خود را به لندن گزت تغییر داد.

 نخستین روزنامه سوئد

در سوئد نخستین روزنامه با نام Post och inrikes Tidningar در سال 1645انتشار یافت. این روزنامه سوئدی قدیمی ترین روزنامه ای است كه هنوز تا امروز و ظاهراً بدون وقفه به انتشار خود ادامه داده است. [دیجیتال شدن همین روزنامه]

نخستین روزنامه آمریكا

پنجاه سال بعد پای روزنامه به آمریكا باز شد. روزنامه پابلیك اكرنسز (Public Occurrences) در سال 1690 در بوستون انتشار یافت. بدبختانه این روزنامه تنها یك شماره انتشار یافت و به سرعت توقیف شد و به همین دلیل است كه تاریخ, آ غاز انتشار روزنامه های مدرن آمریكا را سال1734 می دانند، یعنی زمانی كه ژورنال هفتگی نیویورك (New York Weekly Journal) منتشر شد.

نخستین روزنامه كانادا

هجده سال دیگر هم گذشت تا این كه كانادایی ها در سال 1752 به نخستین روزنامه خود یعنی هالیفكس گزت (Halifax Gazette) رسیدند.

 نخستین روزنامه استرالیا

اما نخستین روزنامه ها در بخش شرقی جهان, در قرن نوزدهم با عنوان سیدنی گزت و نیوساوت ادورتایزر در سال 1803 در استرالیا منتشر شدند، یعنی درست 15 سال پس از تشكیل تبعیدگاه های جزایی در این سرزمین.

 نخستین روزنامه هند

اما روزنامه بمبئی ساماچار (Bombay samachar) از سال 1822در هند منتشر شد. این روزنامه به دو زبان انگلیسی و گجراتی كه زبان شمال غربی هند است، منتشر می شود.

 نخستین روزنامه ژاپن

ژاپنی ها هم نخستین روزنامه خود را با نام نیچی نیچی (Nichi Nichi) در سال 1872منتشر ساختند.

 تولد روزنامه به مفهوم امروزین آن

اما انتشار روزنامه و به عبارت بهتر تولد روزنامه به مفهوم امروزین آن در سال 1650 در لایپزیگ آلمان و با انتشار اینكومند زایتونگن (Einkommende Zeitungen) صورت گرفت. اینكومند زایتونگن 6 روز در هفته منتشر می شد، چهار صفحه داشت و ابعاد آن حدود 5/31 در 17سانتی متر بود. اگرچه انتشار روزنامه ها در آغاز از نظر تعداد چشم گیر نبود، اما آلمانی زبان ها به حدی كه بخواهند بخوانند، روزنامه در اختیار داشتند. در پایان قرن هفدهم حدود هفتاد روزنامه آلمانی زبان در آلمان منتشر می شد كه كمی بیشتر از كل روزنامه های منتشره در بقیه اروپا در آن دوران بود. این روزنامه ها كه تیراژهایی در حدود 300 تا400 نسخته داشتند، توسط 200هزار تا 250 هزار نفر خوانده می شدند. از آن جا كه همه مردم قدرت خرید روزنامه نداشتند، روزنامه خوانی در آن دوره یك تجربه مشترك بود و علاوه بر این، یك سوم جمعیت قادر به خواندن و نوشتن بودند. آنان كه روزنامه می خریدند در كافه ها، خانه ها و قرائت خانه ها (reading rooms) برای دیگران روزنامه می خواندند و درباره آخرین خبرها و تحولات با هم بحث می كردند. پروفسورها و معلم ها هم از گزارش های روزنامه ها برای دروس و سخنرانی های خود استفاده می كردند.

ارتقای سطح سواد و آموزش منجر به استقبال بیشتر از روزنامه ها شد و مردم برای هزینه كردن در مورد رسانه ای كه عطش آن ها را نسبت به اطلاعات فرو می نشاند، رغبت و تمایل بیشتری از خود نشان دادند. حدود سال 1800 بود كه Hamburger Unpartheyische Correspondent برای خود51 هزار مشتری دست و پا كرد. چهارهزار نسخه از این روزنامه هامبورگی كه برای اروپایی ها به یك منبع معتبر خبری تبدیل شده بود، به كشورهای ماورای بحار ارسال می شد و این روزنامه توانست نخستین روزنامه نگارانی را كه فقط از طریق روزنامه نویسی امرار معاش می كردند، گرد خود جمع كند.

تاریخ,چه روزنامه در ایران

اولین روزنامه ایرانی در زمان محمدشاه قاجار ,به همت میرزا صالح شیرازی , بعد از سفر به انگلیس با نام اخبار پدید آمد.

وی چاپخانه ای خرید و فنون ساخت و استفاده از مرکب را فرا گرفت و روزنامه خور را تاسیس و گسترش داد.

- پس از او امیر کبیر و دیگران بیش از پنجاه روزنامه را در داخل و خارج کشور نشر دادند.روزنامه های ارزشمند فارسی زبان دیگری در مصر , هند و عثمانی منتشر شد و حتی روزنامه های فارسی زبان دیگری در فرانسه و انگلیس منتشر شد.

- یکی از روزنامه های فارسی زبانی که در خارج ازایران منتشر می شد , روزنامه اختر بود که معمولا از چهار ستون تشکیل می شد, این روزنامه به حکم قاجارها خیلی زود در سال 1314 تعطیل شد.

روزنامه وقایع الاتفاقیه به همت امیرکبیر تاسیس شد و به مدت ده سال به صورت هفتگی منتشر می شد , البته این روزنامه از شماره دوم به بعد نام گرفت و بعدها با نام دولت علٌیه ایران منتشر شد بعد ها روزنامه دیگری با تاسیس ادارات مطبوعات دولتی به روزنامه ها اضافه شد که به زبانهای فارسی , عربی و فرانسه منتشر می شد با نام ((علمیه دولت علیه ایران)).

- یکی از روزنامه های فارسی زبانی که در خارج ازایران منتشر می شد , روزنامه اختر بود که معمولا از چهار ستون تشکیل می شد, این روزنامه به حکم قاجارها خیلی زود در سال 1314 تعطیل شد.

روزنامه وقایع الاتفاقیه به همت امیرکبیر تاسیس شد و به مدت ده سال به صورت هفتگی منتشر می شد , البته این روزنامه از شماره دوم به بعد نام گرفت و بعدها با نام دولت علٌیه ایران منتشر شد بعد ها روزنامه دیگری با تاسیس ادارات مطبوعات دولتی به روزنامه ها اضافه شد که به زبانهای فارسی , عربی و فرانسه منتشر می شد با نام ((علمیه دولت علیه ایران)).

پس از آن روزنامه ایران , روزنامه شرف , روزنامه فرهنگ , روزنامه مریخ و... پا به عرصه گذاشتند که همگی در زمان ناصرالدین شاه و مظفر الدین شاه قاجار منتشر می شدند.